iPhone Kırdırmak ABD' de Artık Yasa Dışı Değil

Pazartesi günü ABD'de Kongre Kütüphanesi (Library of Congress) açıkladığı bir karar ile iPhone kullanıcılarının cihazlarını “kırdırmaları” ve böylece Apple tarafından onaylanmamış yazılımları cihazlarında çalıştırabilmeleri yasal hale geldi.

Genellikle “jailbreaking” olarak bilinen ve ülkemizde “cep telefonunu kırdırmak” olarak yerleşen uygulama 1998'de ABD'de uygulamaya alınan ve Dijital Telif Haklarını düzenleyen federal bir kanun ile (Digital Millenium Copyright Act) yasa dışı sayılmaktaydı.

Söz konusu kanunun bir maddesinde, telif hakları ile korunan materyallerin yetkisiz kullanımını engellemek üzere üretici firma tarafından iletişim cihazlarına kurulan teknik tedbirlerin bypass edilmesini yasaklıyordu.
ABD Telif Hakları Bürosu'nu denetleyen Kongre Kütüphanesi her üç yılda bir bu kanun maddesinin uygulamalarını gözden geçirerek tüketiciler lehine çeşitli istisnalar açıklıyor. Şu ana dek 2000, 2003 ve 2006 yıllarında çeşitli istisnalar açıklanmıştı.

iPhone'unu kırdırmış olanlar bu yeni alınan karar çerçevesinde hukuksal anlamda “gri bölge” olarak tanımlanan bu alandan çıkıp yasal haklarını kullanıyor olacaklar. Apple bu güne dek jailbreaking olgusuna şiddetle karşı çıkıyor ve bu uygulamanın “Apple yazılımlarının yetkisiz bir biçimde modifike edilmesi” anlamına geldiğini savunuyordu.

Kendisini “bağımsız bir iPhone uygulama mağazası” olarak niteleyen Rock Your Phone adlı platformun kurucusu Mario Ciabarra Kongre Kütüphanesi tarafından alınan bu kararın iPhone uygulama pazarını rekabete açma yönünde atılmış ilk adım olduğunu söylüyor ve bu sayede Apple'ın son derece popüler olan bir cihaza ulaşmak isteyen geliştiricilerin önüne çektiği setin yıkılacağını belirtiyor.

iPhone kullanıcıları cihazlarını kırdırmadıkları sürece sadece Apple'ın iTunes mağazasında yer alan uygulamaları indirip kullanabiliyorlar. Yazılım geliştiricilerin Apple uygulama mağazasında kendilerine yer bulabilmek için ise önce Apple'dan ön onay almaları gerekmekte. Apple uygulama mağazasına koyduğu yazılım ve programları da zaman zaman çeşitli gerekçeler gösterip yayından kaldırma yetkisini elinde bulunduruyor.

Ciabarra iPhone'un en büyük rakibi olarak görülmeye başlanan Android işletim sisteminde Google'ın tamamen farklı bir yaklaşım sergilediğini belirtiyor. Ciabarra'ya göre Google Android tabanlı cep telefonu sahiplerinin Android Market dışından da uygulama indirmelerine olanak sağlıyor.

Bu arada DMCA'da yapılan istisna ile yasal hak haline gelen jailbreaking işlemi yine de bazı sorunlara gebe. Şimdiye dek yasa dışı olan bu işlem nedeniyle kimse aleyhinde dava açılmamıştı ancak Apple ve cep telefonu operatörleri “kırdırılmış” cihazların garanti kapsamından çıktığını duyurmuşlardı. Yeni uygulama kullanıcı açısından jailbreaking için yasal bir zemin tanıyor olsa da üretici firmalar ve operatörler için hala garanti kapsamından çıkartılma hakkı tanıyor. Yani bu uygulamanın şimdilik sağladığı tek fayda kimsenin cep telefonunu kırdırdığı için mahkemeye verilemeyecek olması.

Apple sözcüsü Natalie Kerris Pazartesi günü yaptığı bir açıklamada firmanın jailbreaking konusunda endişeli olduğunu zira bu uygulamanın iPhone'ları daha kararsız ve daha az güvenilir bir yapıya soktuğunu söyledi. Kerris “Apple'ın amacı her zaman için müşterilerine iPhone ile en üst düzeyde bir deneyim yaşatmak olmuştur. Jailbreaking işleminin de bu deneyime ciddi anlamda zarar verebileceğini düşünüyoruz,” diyor.
[Kaynak: turk.internet]